วช. ยกย่อง ”ศ. ดร.เกศรา ณ บางช้าง” นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ สาขาวิทยาศาสตร์เคมี-เภสัช ปี 64 วิจัยมุ่งเป้าลดปัญหาประเทศ
สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) จัดกิจกรรมแถลงข่าว เรื่อง “กิจกรรมเปิดบ้านงานวิจัยและนวัตกรรม By NRCT (In-House): 1 ในนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปีงบประมาณ 2564 (ครั้งที่ 3)”
เพื่อเชิดชูเกียรตินักวิจัยไทยที่มีผลงานโดดเด่น สร้างคุณูปการให้กับวงวิชาการและประเทศชาติ รวมทั้งเป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมการสร้างแรงจูงใจของนักประดิษฐ์ และนักวิจัยในอันที่จะพัฒนานวัตกรรมทางความคิด และภูมิปัญญาที่เป็นประโยชน์ สร้างความก้าวหน้าในศาสตร์แขนงต่าง ๆ
ซึ่งในวันนี้ วช. ได้มีการเปิดตัว 1 นักวิจัย ผู้ที่ได้รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี 2564 จากจำนวน 7 ท่าน ใน 5 สาขา ได้แก่ ศาสตราจารย์ ดร.เกศรา ณ บางช้าง ซึ่งเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ สาขาวิทยาศาสตร์เคมีและเภสัช ประจำปี 2564
ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ กล่าวว่า วช. มอบรางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ให้กับศาสตราจารย์ ดร.เกศรา ณ บางช้าง เพราะเป็นนักวิจัยที่มีความคิดริเริ่ม และอุทิศตนเพื่องานวิจัย อย่างต่อเนื่อง สร้างองค์ความรู้การวิจัยที่สำคัญทางเภสัชวิทยาของโรคมาลาเรียและโรคมะเร็งท่อน้ำดี เป็นผู้ที่มีส่วนสำคัญในการผลักดันงานวิจัยทางด้านมาลาเรียในประเทศไทยให้ได้มาตรฐานสากลจนเป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติ โดยมีนักวิชาการและนักวิจัยทั้งชาวไทย และชาวต่างประเทศให้ความสนใจ ติดตาม และนำผลงานวิจัยไปศึกษาวิจัยต่อยอด เช่น งานวิจัยทางเภสัชจลนศาสตร์
งานวิจัยได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยจากองค์กรการวิจัย ต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชนในการวิจัยโรคมาลาเรีย และมะเร็ง ท่อน้ำดี รวมถึงองค์การระดับนานาชาติ เช่น องค์การอนามัยโลก (UNDP World Bank Special Program for Research and Training in Tropical Diseases: WHO/TDR) ในฐานะผู้อำนวยการ ศูนย์ประสานงานและฝึกอบรมด้านการวิจัยคลินิกขององค์การอนามัยโลกภาคพื้นเอเซียแปซิฟิก ตลอดจนให้บริการทางวิชาการแก่นักวิจัยทั้งชาวไทยและต่างชาติ ในการให้ความรู้ และฝึกอบรม รวมทั้งการตรวจสอบและประเมินโครงการวิจัยในคนที่เกี่ยวข้องกับมาตรฐานการวิจัย จึงคู่ควรแก่การได้รับรางวัล
การมาพูดคุยสื่อสารเรื่องราวงานวิจัยผ่านสื่อมวลชน เพื่อสร้างการรับรู้และตระหนักรู้ถึงผลสำเร็จในงานวิจัยที่ครอบคลุมอย่างหลากหลาย โดยก่อนหน้านี้ วช.ได้เปิดตัว 2 นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี 2564 ได้แก่ ศาสตราจารย์ ดร.นายแพทย์วิปร วิประกษิต สาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์ และศาสตราจารย์ ดร.สุชาติ เซี่ยงฉิน สาขาวิศวกรรมศาสตร์และอุตสาหกรรมวิจัย โดยการเปิดตัวนักวิจัยครั้งนี้เป็นครั้งที่ 3 พร้อมเตรียมเปิดบ้านฯ ให้นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ สาขาปรัชญาฯ พูดคุยครั้งต่อไป ในวันที่ 7 เมษายนนี้
ศาสตราจารย์ ดร.เกศรา ณ บางช้าง นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี 2564 กล่าวถึงจุดเริ่มต้นของงานวิจัย มาจากความสนใจศาสตร์การออกฤทธิ์ของยา ซึ่งเชื่อมโยงไปสู่การรักษาทางด้านการแพทย์ จึงกลายเป็นเส้นทางการวิจัยที่ท้าทายและมีโอกาสร่วมทีมกับนักวิจัยระดับโลก เนื่องจากเมื่อ 30-40 ปีก่อนมาลาเรียเป็นโรคที่เป็นปัญหาสำคัญ โดยเฉพาะการดื้อยาของโรค โดยงานวิจัยได้ศึกษาจนเข้าใจพยาธิสภาพของเชื้อผู้ป่วย และยาต้าน เพื่อพัฒนาปรับปรุงคุณภาพยาให้เหมาะสมกับผู้ป่วย ซึ่งสำเร็จด้วยดี
นอกจากนี้ ยังวิจัยพัฒนาหาวิธีวินิจฉัยโรคมะเร็งท่อน้ำดี ซึ่งเป็นปัญหาของประเทศไทย โดยเฉพาะภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ที่ชอบกินอาหารหมักดอง อาหารไม่ปรุงสุก สะสมนานเข้าก็ก่อให้เกิดสารก่อมะเร็งในท่อน้ำดี และมักพบอาการของผู้ป่วยในระยะสุดท้าย ดังนั้น งานวิจัยจึงมุ่งหาตัวบ่งชี้ในเลือดผู้ป่วยเพื่อวินิจฉัยมะเร็งระยะเริ่มต้น พร้อมพัฒนายาคุมโรค ขณะนี้งานวิจัยอยู่ในระยะที่ 2 และ 3 เพื่อให้ได้ข้อพิสูจน์ในการพัฒนาตัวยารักษาที่ดีที่สุด
ทั้งนี้ งานวิจัยดังกล่าว เป็นการพัฒนาทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ท้าทายและนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง ช่วยแก้ปัญหาของประเทศในการลดอุบัติการของโรค ลดต้นทุน ปลอดภัยต่อสุขภาพ และคนไทยได้เข้าถึงตัวยามากที่สุด จนทำให้ผลงานและนักวิจัยได้รับการยอมรับ พร้อมเน้นย้ำถึงการทำวิจัยนั้น นักวิจัยต้องมีเป้าหมายชัดเจน มีความตื่นตัวตลอดเวลา ผลงานจะสามารถต่อยอดและใช้ได้จริง
สำหรับรางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ เป็นรางวัลที่มอบให้นักวิจัยที่มีสัญชาติไทย ซึ่งได้อุทิศตนให้แก่การวิจัยในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง หรือหลายเรื่องในกลุ่มวิชาการหรือสหวิทยาการอย่างต่อเนื่อง มีผลงานวิจัยดีเด่นที่แสดงถึงความคิดริเริ่ม เป็นผลงานวิจัยที่ทำสะสมกันมาไม่น้อยกว่า 5 ปี และเป็นผู้ที่มีจริยธรรมของนักวิจัยจนเป็นที่ยอมรับและยกย่องในวงวิชาการนั้น ๆ โดยผลงานวิจัยสร้างคุณูปการและเกิดประโยชน์ในเชิงวิชาการ เชิงเศรษฐกิจ เชิงชุมชน สังคม และเชิงนโยบายอย่างต่อเนื่อง สมควรเป็นแบบอย่างแก่นักวิจัยรุ่นหลังได้นักวิจัยที่ได้รับการประกาศเกียรติคุณเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ จะได้เหรียญรางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ พร้อมประกาศนียบัตรเชิดชูเกียรติคุณ และเงินรางวัลในงานวันนักประดิษฐ์ ประจำปี 2564 ซึ่งจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 26 – 30 พฤษภาคม 2564 ณ ศูนย์นิทรรศการและการประชุมไบเทค บางนา กรุงเทพมหานคร
