“AI ไทยมาแรง! อว. – บพข. ทุ่มงบลงทุนโครงสร้างพื้นฐาน-งานวิจัย

“AI ไทยมาแรง! อว. – บพข. ทุ่มงบลงทุนโครงสร้างพื้นฐาน และงานวิจัยมุ่งยกระดับอุตสาหกรรม “AI – Semiconductor” ของประเทศ”

“เพื่อทำให้ประเทศไทยสามารถพัฒนาเทคโนโลยีดิจิทัล ปัญญาประดิษฐ์ อิเล็กทรอนิกส์อัจฉริยะรวมทั้งหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติที่มีศักยภาพในระดับสากล  และตอบโจทย์ความต้องการของอุตสาหกรรมเป้าหมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มอุตสาหกรรมการแพทย์และสุขภาพ  การเกษตรและอาหาร ยานยนต์ไฟฟ้าและยานยนต์อัตโนมัติ รวมถึงการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการให้บริการภาครัฐและยกระดับภาคการศึกษาไทยโดยการใช้ผลงานวิจัย องค์ความรู้และนวัตกรรม”

นี่คือ…เป้าหมายสำคัญของ “แผนงานดิจิทัลแพลตฟอร์ม” หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของประเทศ (บพข.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)

ด้วยภารกิจหลักของ บพข. คือ  สนับสนุนทุนเพื่อทำให้งานวิจัยเกิดมูลค่าและสามารถนำไปใช้งาน เชิงพาณิชย์ได้  ซึ่งเทคโนโลยีดิจิทัลจะเป็นอีกหนึ่งเครื่องมือสำคัญในการสร้างมูลค่าเพิ่ม สร้างขีดความสามารถในการแข่งขันให้กับผู้ประกอบการไทยและทำให้ประเทศไทยสามารถพึ่งพาตนเองได้

รศ.ดร.ธงชัย สุวรรณสิชณน์ ผู้อำนวยการ บพข. เปิดเผยถึงบทบาทของ บพข. ในการสนับสนุนการวิจัยและพัฒนานวัตกรรมจากเทคโนโลยี AI ว่า บพข. จะร่วมขับเคลื่อนนโยบาย อว. For AI  โดยจะเป็นหน่วยงานที่ให้ทุนสนับสนุนการจัดทำโครงการด้าน AI for education Tech โดยที่ผ่านมา บพข.โดยแผนงานดิจิทัลแพลตฟอร์ม (Digital Platform) ได้มีการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญด้านดิจิทัลปัญญาประดิษฐ์ และเน้นการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมในอุตสาหกรรมเป้าหมาย ดังนี้  1. ดิจิทัลปัญญาประดิษฐ์ หุ่นยนต์หรือระบบอัตโนมัติ 2. การประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมเกษตรและอาหารมูลค่าสูงสมัยใหม่  3. ในด้านสุขภาพการแพทย์ ได้แก่ AI assistant system in diagnostic (Radiology), Tele-health และ Tele-medicine เป็นต้น  4. ในด้านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ได้แก่ การสร้างธุรกิจบน Metaverse platform, AR/VR หรือดิจิทัลเทคโนโลยีเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวยุคใหม่, อัลกอริทึม และ Applications เพื่อสนับสนุนธุรกิจบริการ เป็นต้น  5. ในด้านการผลิต เพื่อลดต้นทุน หรือเพิ่ม Productivity และ 6. เพื่อรองรับ Emerging technologies ได้แก่ เทคโนโลยี AI ใน Autonomous vehicle, Edge AI, และ Cyber security เป็นต้น

            “ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2563 – 2567 บพข.ได้ให้ทุนสนับสนุนงานวิจัยด้าน AI ไปแล้ว 98 โครงการ โดยเป็น pure AI จำนวน 7 โครงการ สำหรับในปีงบประมาณ 2568 นี้ ในแผนงานดิจิทัลแพลตฟอร์มจะมุ่งเน้นเทคโนโลยี AI ในเรื่องของ Infrastructure for AI, AI for intelligence Manufacturing, AI for Digital Health, AI for Digital Tech as a Services และ AI for Smart City”

ด้าน ผศ. ดร.วรรณรัช สันติอมรทัต  ที่ปรึกษาแผนงานดิจิทัลแพลตฟอร์ม บพข. และประธานคณะทํางานขับเคลื่อนงานวิจัยด้าน Semiconductor และชิ้นส่วนที่เกี่ยวข้อง กล่าวเสริมว่า  แผนงานดิจิทัลฯ เริ่มดำเนินงานตั้งแต่ปี 2563 พร้อมกับการก่อตั้ง บพข. โดยมุ่งเป้าใน 2 เทคโนโลยีหลักคือปัญญาประดิษฐ์หรือเอไอ (AI) เทคโนโลยีมาแรงที่มีความสามารถและฉลาดใกล้เคียงมนุษย์มากขึ้นทุกที และเซมิคอนดักเตอร์ (Semiconductor) ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของเทคโนโลยีสมัยใหม่

 ทั้งนี้การสนับสนุนกลุ่มเทคโนโลยี AI ในช่วงแรก บพข. เริ่มจากการลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐาน  ที่จำเป็นในการพัฒนา AI โดยในปี 2563 ได้สนับสนุนทุนให้กับมหาวิทยาลัยซีเอ็มเคแอล ในการพัฒนา “แพลตฟอร์มข้อมูลเพื่องานด้านปัญญาประดิษฐ์ในสถานการณ์โควิด-19” ที่มุ่งเน้นการวิจัยและพัฒนาแพลตฟอร์มและสถาปัตยกรรมข้อมูลระบบปัญญาประดิษฐ์เพื่อรองรับการแลกเปลี่ยนข้อมูลขนาดใหญ่ ซึ่งสามารถบูรณาการข้อมูลจากภาคส่วนต่าง ๆ และรองรับงานวิจัยในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพซึ่งโครงการได้มีการพัฒนาแพลตฟอร์มที่ชื่อว่า “Goliath” ที่เป็นระบบประมวลผลและจัดเก็บข้อมูลสมรรถนะสูงที่เน้นการใช้งานบน GPU  เปิดโอกาสให้นักวิจัย ผู้ประกอบการ นักศึกษา สามารถเข้าถึงและใช้งานชุดข้อมูลต่าง ๆ ได้

 “จากจุดเริ่มต้นในการสร้างโครงสร้างพื้นฐาน ปัจจุบันเริ่มมีการให้ทุนในการต่อยอดโมเดลหรือชุดข้อมูลที่ได้จากการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และนำไปประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมรวมถึงภาคธุรกิจต่าง ๆ โดยเน้นกลุ่มเป้าหมายคือ ภาคการผลิตที่ต้องปรับตัวรับกับเทคโนโลยีใหม่ ๆ กลุ่มสุขภาพและการแพทย์ ที่มีการใช้เอไอในการช่วยสร้างแบบจำลอง วิเคราะห์และวินิจฉัยโรค และกลุ่มที่พัฒนาเอไอ เพื่อให้บริการในรูปแบบ as-a-Service เช่น สตาร์ทอัพต่าง ๆ”

ขณะที่ในกลุ่มเซมิคอนดักเตอร์ ได้มีการสนับสนุนผู้ประกอบการใน Ecosytems ของอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ตั้งแต่ต้นน้ำจนปลายน้ำ เพื่อผลักดันให้เกิดพัฒนาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย รวมถึงสนับสนุนให้ผู้ประกอบการไทยสามารถพัฒนาสมาร์ทมิเตอร์ขึ้นใช้เองในประเทศเพื่อลดการนำเข้า นอกจากนี้ในแผนงานดิจิทัลแพลตฟอร์ม ยังสนับสนุนการพัฒนาเทคโนโลยีหุ่นยนต์ ระบบอัตโนมัติ และการพัฒนาแพลตฟอร์มการให้บริการทางด้านดิจิทัลอีกด้วย

สำหรับผลงานวิจัยเด่นที่ได้รับทุนสนับสนุนจากแผนดิจิทัลแพลตฟอร์ม ในช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมา อย่างเช่น  Dronebox แพลตฟอร์มประมวลผลภาพโดรนผ่านระบบคลาวด์ ผลงาน “ผศ.ดร.ดวงเดือน อัศวสุธีกุน” จากบริษัท โดรน เอไอ โซลูชั่นส์ จำกัด โดยมี บริษัท แมพพิเดีย จำกัด เป็นผู้ร่วมทุน โดย Dronebox พัฒนาขึ้น เพื่อให้การประมวลผลภาพจากโดรนเป็นเรื่องง่ายและสะดวกยิ่งขึ้น สามารถเข้าถึงได้บนระบบคลาวด์ สามารถสร้างภาพถ่ายทางอากาศที่ถูกต้องตามภูมิศาสตร์ สร้างแบบจำลองความสูงดิจิทัล (DEM) เพื่อวิเคราะห์ภูมิประเทศ สร้างแบบจำลองสามมิติของพื้นที่หรือวัตถุที่สนใจ เป็นเครื่องมือสำหรับการวัดระยะทาง พื้นที่ และปริมาตร รองรับการทำงานร่วมกับระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS)

Senovate AI ดิจิทัลเทคโนโลยีเพื่อแก้ปัญหาประสิทธิภาพการผลิตโคนม ผลงาน “รศ.น.สพ.ดร.ชัเดช อินทร์ชัยศรี” จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมีบริษัทเลโนเวท เอไอ จำกัดเป็นหน่วยงานร่วมทุน โดยผลงานดังกล่าวเป็นการพัฒนาระบบและอุปกรณ์เซนเซอร์ติดตามการเคลื่อนไหวของวัว เหมาะสำหรับฟาร์มโคนมในเขตร้อนชื้น มีความแม่นยำสูงในการติดตามพฤติกรรมเพื่อบ่งชี้การติดสัดในโคเพื่อการผสมเทียม และบ่งชี้เมื่อโคมีปัญหาด้านสุขภาพเพื่อการรักษา ช่วยลดความสูญเสียจากปัจจัยทางสุขภาพและโอกาสในการผสมเทียมลดต้นทุนด้านอาหารสัตว์ ต้นทุนการผสมเทียม

 และ ZTRUS แพลตฟอร์มสำหรับระบบงานเอกสารอัจฉริยะ  ผลงาน “ดร.พณชิต กิตติปัญญางาม” จากบริษัทแอ็คโคเมท จำกัด ที่นำเทคโนโลยีด้านการรู้จำตัวอักษรหรือ OCR กับเทคโนโลยีการสกัดข้อความในระดับความเข้าใจภาพเอกสาร เข้ามาช่วยลดปริมาณงานที่คนต้องทำงานซ้ำๆ เป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังพัฒนา AI ช่วยในการวิเคราะห์และตัดสินใจข้อมูลตามเกณฑ์เดียวกับที่ผู้ใช้งานใช้ตัดสินใจทำให้สามารถลดปริมาณงานของคนทำงานได้มากกว่าการอ่านเอกสารเพียงอย่างเดียว

อย่างไรก็ดีในช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมา แผนงานดิจิทัลแพลตฟอร์ม ได้สนับสนุนงบวิจัยและพัฒนา ประมาณ 150-200 ล้านบาทต่อปี รวมด้านโครงสร้างพื้นฐานด้วยราว ๆ 600 ล้านบาท ปีละ 20-25 โครงการ โครงการส่วนใหญ่ 50% จะเป็นด้านเอไอ อีก 30% เป็นด้านเซมิคอนดักเตอร์ และอีก 20% จะเป็นเทคโนโลยี อื่น ๆ เช่น หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ

สำหรับแผนดำเนินงานปี 2568  ผศ. ดร.วรรณรัช กล่าวว่า  บพข. ยังคงมุ่งเน้นใน 2 เทคโนโลยีหลักคือ เอไอ และเซมิคอนดักเตอร์ อย่างต่อเนื่อง เพียงแต่เปลี่ยนมุมให้ออกไปสู่การใช้งานมากขึ้น โดยในส่วนของ  AI จะเน้น ในเรื่องของ Infrastructure for AI, AI for intelligence Manufacturing, AI for Digital Health, AI for Digital Tech as a Services และ  AI for Smart City 

นอกจากนี้ บพข. ยังมีแผนที่จะร่วมมือกับภาครัฐ เอกชน และชวนนักลงทุน มาร่วมกันพัฒนาแพลตฟอร์มเอไอที่เป็นอีคอมเมิร์ซ  เพื่อช่วยให้ SME พ่อค้าแม่ค้าออนไลน์ ซึ่งเป็นผู้ประกอบการรายย่อย สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีและเครื่องมือในการวิเคราะห์ตลาดต่าง ๆ  ได้