สมศ.เผยมิติใหม่ประเมินรอบ4
นำร่องทดลองระบบประเมินก.ค.
สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) หรือ สมศ. เผยมิติใหม่แนวทางการประเมินคุณภาพภายนอกรอบ 4 ผ่านแนวคิดความร่วมมือกับกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) ตามนโยบายรัฐบาล เพื่อพัฒนารูปแบบการประเมินภายนอกให้สอดคล้องกับการประเมินภายในของสถานศึกษา สอดคล้องกับกฎกระทรวง 4 มาตรฐานที่เน้นเรื่องผลการจัดการศึกษา การบริหารจัดการศึกษา การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนและการประกันคุณภาพภายใน เริ่มทดลองใช้มาตรฐานการประเมินที่พิจารณาร่วมกันก.ค.2559นี้
ดร.คมศร วงษ์รักษา รักษาการแทนผู้อำนวยการสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) หรือ สมศ. กล่าวว่า ในการประเมินคุณภาพภายนอกรอบ 4 ซึ่งเป็นไปตาม Roadmap ที่รัฐบาลกำหนดไว้ กับ พลเอกดาว์พงษ์ รัตนสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ และจะเกิดขึ้นภายหลังจากการปฏิรูประบบประเมินคุณภาพการศึกษาเสร็จเรียบร้อยแล้ว โดย สมศ. ได้ทำงานร่วมกันแบบบูรณาการกับกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) และสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ (สปท.) เพื่อพัฒนาระบบการประเมินคุณภาพภายนอกให้สอดคล้องกับระบบการประเมินภายในของกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) โดยกำหนดตัวบ่งชี้และวิธีการประเมินให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ให้สอดคล้องกับกฎกระทรวง 4 มาตรฐาน ได้แก่ (1) มาตรฐานที่ว่าด้วยผลการจัดการศึกษา (2) มาตรฐานที่ว่าด้วยการบริหารจัดการศึกษา (3) มาตรฐานที่ว่าด้วยการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และ (4) มาตรฐานที่ว่าด้วยการประกันคุณภาพภายใน โดยแนวคิดหลักของการประเมินคุณภาพภายนอกรอบ4 จะให้การรับรองตามระดับคุณภาพ ซึ่งผลการประเมินดังกล่าวเพื่อจัดกลุ่มสถานศึกษา ตลอดจนยังมีแผนการจัดทำคู่มือการประเมินรอบ4เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการประเมินรูปแบบใหม่
ดร.คมศร กล่าวต่อว่า สมศ. กำลังดำเนินงานให้เป็นไปตาม Roadmap “การเชื่อมโยงการประกันคุณภาพภายในและการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสี่” ที่ท่าน รมต.ศธ. และ รมช.ศธ. ได้กำหนดไว้ซึ่งขณะนี้อยู่ในระยะที่ 3 และคาดว่าจะเริ่มทดลองใช้มาตรฐานการประเมินที่กำหนดได้เดือนกรกฎาคม โดยการทดสอบกับสถานศึกษาด้วยวิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างให้ครอบคลุมตามความหลากหลายของสถานศึกษาที่มีบริบทแตกต่างกันทั้งในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน การอาชีวศึกษา และระดับอุดมศึกษา อาทิ ประเภท ขนาด พื้นที่ สังกัด และผลการประเมินในรอบที่ผ่านมา ของสถานศึกษา โดยการประเมินจะเน้นการประเมินภาพรวมเชิงคุณภาพ จะพิจารณาเพียงข้อมูลที่มีอยู่แล้วตามความเป็นจริงของสถานศึกษา และรายงานการประเมินตนเอง (SAR) ร่วมกับการสัมภาษณ์สถานศึกษา ซึ่งจะไม่ถือเป็นการสร้างภาระเพิ่มจากปกติ ดังนั้น สถานศึกษาจึงไม่ต้องจัดทำเอกสารพิเศษขึ้นใหม่ เพื่อรับการประเมิน ฯ รอบสี่ ทั้งนี้ สมศ. ตั้งเป้าหมายให้การสะท้อนผลการประเมินตรงตามความเป็นจริง และสามารถรายงานผลต่อสถานศึกษา ต้นสังกัด หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และรัฐบาลทราบ และใช้เป็นแนวทางการพัฒนาสถานศึกษาตามบริบท ได้ตรงจุดต่อไป
ทั้งนี้การประเมินคุณภาพภายนอกได้ดำเนินการมาแล้ว 3รอบ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2544-2558 โดยทำการประเมินสถานศึกษาทุกระดับทั่วประเทศรวมกว่า 60,000 แห่ง เพื่อรายงานผลคุณภาพการจัดการศึกษาต่อสถานศึกษา ต่อหน่วยงานต้นสังกัด และต่อรัฐบาล และนำผลการประเมินไปใช้วางแผนปรับปรุงพัฒนาสถานศึกษาให้มีคุณภาพได้สอดคล้องตามนโยบายของภาครัฐ
อย่างไรก็ตามการประเมินรอบ 4 ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ สมศ. ตั้งเป้าหมายในการสร้างมิติใหม่ของการประเมินการศึกษาไทยที่ต้องสามารถสะท้อนความเป็นจริงของคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษานั้นๆ และต้องมีความสอดคล้องกับภารกิจและการวัดผลของกระทรวงศึกษาธิการและวัตถุประสงค์ของการจัดการเรียนการสอนของสถานศึกษา ทั้งนี้ แนวทางการพัฒนาการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสี่ ดังกล่าว สมศ.จะนำเสนอต่อคณะกรรมการบริหาร สมศ. เพื่อพิจารณาต่อไป ดร.คมศร กล่าวทิ้งท้าย
สำหรับคณาจารย์ นักเรียน นิสิต นักศึกษา หรือประชาชนทั่วไป สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) หรือเข้าไปที่ www.onesqa.or.th
